Promowane środkami Unii Europejskiej
Wpływ Związków Zawodowych
Związki Zawodowe Rolnictwa w porównaniu do innych branż mają niski stopień zorganizowania. Jedną z przyczyn są z pewnością małe struktury gospodarstw w tym sektorze.
Z drugiej strony Związki Zawodowe dysponują poprzez reprezentowanie interesów, jak rady zakładowe, zakładowe związki zawodowe, mężów zaufania, w której mają dostęp do wielu zatrudnionych. W niektórych krajach istnieje nawet dostępność do 100 % zatrudnionych w branży rolnictwa i gospodarce leśnej oraz ogrodnictwie.
Sytuacja w porównaniu międzynarodowym
Wpływy Związków Zawodowych: porównanie krajów
Sytuacja w pojedynczych krajach europejskich
AT: Austria
W związkach zawodowych jest zorganizowanych około 4000 zatrudnionych, co odpowiada 30 % stopniu zorganizowania.
W rolnictwie istnieje 40 rad zakładowych, które wybiera się w zakładach zatrudniających powyżej 5 pracobiorców. Stopień zorganizowania lekko spada.
BE: Belgia
W Związku Zawodowym ACV jest zorganizowanych 3 500 członków w sektorze rolnictwa. Związek Zawodowy ACV jest zorganizowany w 10 zakładach.
BG: Bulgaria
W Związku Zawodowym zorganizowanych jest 6 000 zatrudnionych, Związek Zawodowy jest reprezentowany w 15 % zakładów, tzn. w 125 przedsiębiorstwach. W Związku Zawodowym zorganizowanych jest 7,5 % zatrudnionych.
CH: Szwajcaria
Związek Zawodowy UNIA organizuje pracobiorców w rolnictwie. Tam gdzie są aktywne działania związkowe ( nie tylko UNIA) osiągnięto poprawę, np. w Kantonie Genewy, Waadt. W Kantonie Bem, Aargau i Zurych aktywności związkowe są coraz większe. Związek Zawodowy jest znacznie lepiej reprezentowany w francuskojęzycznej Szwajcarii niż w innych regionach. Kampanie w UNIA są trudne i nie mają żadnego priorytetu. W roku 2007 prowadzona jest kampania celem stworzenia jednakowej narodowej zobowiązującej umowy o pracę, z żądaniem równych minimalnych płac i czasów pracy w Szwajcarii oraz starania, aby w sektorze rolnictwa kodeks pracy był także obowiązujący!
CY: Cypr
Brak danych.
CZ: Republika Czeska
OSPZV-ASO ma 80 000 członków, jednak nie wszyscy z zakresu rolnictwa. W sektorze rolnictwa OSPZV-ASO reprezentowane jest w ca 560 organizacjach zakładowych, z tego 1-2 zakłady w gospodarce leśnej w północnych Czechach. Stopień pokrycia wynosi ponad 60 %.
Tradycyjnie istnieją w zakładach prawne niezależne zakładowe związki zawodowe. Od 1.1.2001r. można tworzyć rady zakładowe w przedsiębiorstwach. Jeśli tworzą się lub powstał zakładowy związek zawodowy, rady zakładowe zostają rozwiązane.
DE: Niemcy
Liczba zorganizowanych członków lekko się zmniejsza, także stopień zorganizowania w rolnictwie wynosi ca 10 %. W ogrodnictwie z powodu małych struktur zakładowych poniżej 10 %, w państwowej gospodarce leśnej ponad 50 %. Ponad 80 rad zakładowych (przeważnie członkowie IG BAU) jest reprezentowanych w większych zakładach, tak że do ca 20 % zatrudnionych w rolnictwie jest bezpośredni kontakt.
DK: Dania
Stopień zorganizowania w duńskim Związku Zawodowym wynosi ponad 65 % w stosunku do przeciętnej w Europie. W większych zakładach (od 10 zatrudnionych) mogą być wybierane rady zakładowe. W ogrodnictwie stopień zorganizowania jest wyższy w związku z większymi strukturami zakładowymi niż w rolnictwie.
EE: Estonia
W związku Zawodowym jest 4.800 (w r. 2000) członków. Związek Zawodowy istnieje w całym kraju i w 21 organizacjach zakładowych.
Zakładowi mężowie zaufania pracuję jeden dzień w tygodniu dla Związku Zawodowego i otrzymują minimalne wynagrodzenie plus koszty podróży.
Stopień zorganizowania w Związku Zawodowym wynosi 10-20 %.
Istnieją prawnie niezależne zakładowe związki zawodowe.
ES: Hiszpania
Związki Zawodowe (CC.OO i UGT) razem są zorganizowani w stopniu 14 %. W 250.000 zakładach 20 % reprezentują Związki Zawodowe. Kontakt z zatrudnionymi jest regionalnie bardzo zróżnicowany, może wynosić do 50 %.
FI: Finlandia
Stopień zorganizowania przy zatrudnionych w pełnym wymiarze wynosi 50 %, jest to 2.500 pracobiorców. Wszystkie przedsiębiorstwa podlegają pod umowy zbiorowe, które ustawowo są ogólnie obowiązujące. Związek Zawodowy dysponuje siecią osób kontaktowych, również poprzez rady zakładowe (Shop Stewards). Tym samym Związki posiadają stopień pokrycia w 100 %, ogółem 8 200 pracobiorców, z tego jedna trzecia jest zatrudniona sezonowo.
FR: Francja
W Związkach Zawodowych Rolnictwa jest zorganizowanych 50 000 osób. W 2 500 zakładach jest zorganizowany FGA-FCDT. Stopień zorganizowania wynosi 8 %.
GB: Zjednoczone Królestwo
Pracobiorcy, którzy są członkami uznanego Związku Zawodowego przez pracodawców, mają prawo do działalności związkowej i są oddelegowani w określonym czasie, bezpłatnie. Pracobiorcy, którzy spełniają funkcje związkowe mają dla określonych czynności prawo do płatnych zwolnień. Związek Zawodowy ma 18 000 zorganizowanych członków.
GR: Grecja
Związki Zawodowe są zorganizowane na trzech płaszczyznach:
- - pracobiorcy mogą tworzyć związki na bazie zakładowej lub lokalnej albo w grupach zawodowych,
- - Organizacje związkowe na drugiej płaszczyźnie tworzy się z centrum pracobiorców i związków na bazie regionalnej. Centra pracobiorców tworzy się z różnych związków.
- - Ogólny Grecki Zawiązek Zawodowy (GSEE) jest organizacją związkową trzeciej Płaszczyzny. Należą do niego centra pracobiorców i związków. Związek ten przejmuje reprezentowanie Związków Zawodowych w kraju.
Narodowe związki mogą zawierać Ponadzakładowe umowy zbiorowe.
Pracodawcy i Związki Zawodowe negocjują umowy zbiorowe. W określonych przypadkach może być udzielona pomoc przez Ministerstwo Pracy podczas negocjacji. W umowach zbiorowych ustala się roczne minimalne wynagrodzenia dla większości zawodów.
HR: Chorwacja
W rolnictwie jest 4 500 pracowników zorganizowanych w Związku Zawodowym.
HU: Węgry
W 7 regionach istnieje 180 organizacji podstawowych, są kierowane przez komitet regionalny z 1 niezależnym kierownikiem regionu.
IE: Irlandia
Związki Zawodowe negocjują w przedsiębiorstwach kolektywne uzgodnienia.
IS: Islandia
Wszyscy pracobiorcy (500) są zorganizowani, co oznacza 100 % stopień zorganizowania. W Islandii jest tylko 15 do 20 większych zakładów. 1 000 pracobiorców sezonowych jest także zorganizowanych ( z powodu dodatkowych kas).
IT: Włochy
Wpływ Związków Zawodowych ma miejsce poprzez zakładowych mężów zaufania. Gdy jakiś związek jest reprezentowany w zakładzie tworzy się RSA (Reprezentacja Związku Zawodowego), gdy reprezentowanych jest więcej związków tworzy się związkowe porozumienia/Unita (RSU).
Stopień zorganizowania w związkach zawodowych wynosi 50 % (w leśnictwie 100 %), stopień związkowego pokrycia osiąga 100 %.
LT: Litwa
TUFLAW ma zorganizowanych 4 500 pracobiorców. Stopień zorganizowania wynosi 10 %. W 153 zakładach są przedstawiciele Związku Zawodowego. Stopień pokrycia określa się przy 25 %. Funkcjonariusze związkowi mogą 2 dni w kwartale wykorzystać do pracy związkowej. W sektorze usług (MTS) FUFLAW jest reprezentowany w 41 zakładach.
LU: Luksemburg
W Luxemburga wpływ Związków Zawodowych jest stosunkowo duży.
Stopień zorganizowania w związku wynosi 55 %.
LV: Lotwa
W rolnictwie jest zorganizowanych 4 000 pracobiorców (plus bezrobotni bez składek). Odpowiada to stopniu zorganizowania w 10 %, Związki Zawodowe są zorganizowane w 10 % zakładów.
MT: Malta
Przedstawicielstw pracobiorców i pracodawców w sensie prawnym nie traktuje się jako osób prawnych; są one jednak upoważnione do zawierania umów.
NL: Niderlandy
Stopień zorganizowania wynosi 10 %. W 200 zakładach są reprezentowane Związki Zawodowe. 40 % zatrudnionych ma kontakt do Związku Zawodowego. Od pewnego czasu czyni się starania, aby Migrantów zwerbować do Związku Zawodowego. W tym celu prowadzi się celowe rozmowy w biurze.
NO: Norwegia
Związek Zawodowy zrzesza 1.500 zatrudnionych, co odpowiada stopniu zorganizowania 10 % stale zatrudnionych i 1 % u pracowników sezonowych. W 10 % zakładów są reprezentowane Związki Zawodowe. 3.000 pracobiorców jest ujętych umowami zbiorowymi. Stopień pokrycie wynosi 100 %. W tym celu Związek wystartował projektem dla specjalnych akcji.
PL: Polska
W zakładach i instytucjach rolnych w ZZPR i „Solidarności” zorganizowanych jest 32 000 pracobiorców. Na 1320 zakładów i instytucji rolnych w 436 działają związki zawodowe, co pokrywa 33 % zakładów.
PT: Portugalia
Zwiazkowy stopien zorganizowania wynosi 10%. Ogólem jest 10.000 farm zatrudniajacych 75.000 pracobiorców. Dobry stopien zorganizowania uzyskano w duzych gospodarstwach rolnych na poludniu Portugalii. Tam istnieje 3.000 farm zatrudniajacych 5.000 pracowników. Dostep jest do wszystkich poprzez umowy zbiorowe.
RO: Rumunia
Związek Zawodowy jest reprezentowany w 179 zakładach, stopień zorganizowania wynosi 50 %.
SE: Szwecja
W związku Zawodowym jest zorganizowanych 6.000 pracobiorców w rolnictwie. Odpowiada to stopniu zorganizowania w 50 %. Stopień pokrycia wynosi 100 %. Każdy członek Związku Zawodowego może być osiągnięty w sieci przez regionalnych mężów zaufania. Ci lokalni przedstawiciele związku zawodowego są finansowani przez dodatkową składkę (1 % płacy) i zajmują się funkcją informacyjną i doradztwem na bazie związkowej w regionie i zakładzie.
Dla regionu istnieje specjalista BHP, który jest wybierany ze Związku Zawodowego. Jest też wynagradzany ze związku zawodowego, pieniądze te zostają zwrócone przez państwo. Specjalista BHP ma prawo wejść do zakładu.
SI: Słowenia
Stopień zorganizowania w rolnictwie i leśnictwie wynosi 75 %.
SK: Słowacja
Istnieją konkurencyjne rady pracobiorców i zakładowe związki zawodowe. Związki zawodowe mają m.in. prawo do zawierania umów kolektywnych. Mogą zawierać umowy zakładowe lub ramowe Ponadzakładowe umowy o pracę dla większej ilości zakładów. Rady pracobiorców mają na płaszczyźnie zakładowej, funkcje doradcze, czynności informacyjno-kontrolne.
W Związku Zawodowym jest zorganizowanych 2 050 pracobiorców w rolnictwie. To odpowiada stopniu zorganizowania w 4 %.
Istnieje 124 zakładowych związków zawodowych, wzgl. zakładowe mnożniki.
TR: Turcja
W rolnictwie istnieją dwa większe Związki Zawodowe dla pracobiorców:
TARIM-IS (Orman-Topraksu-Tarim Ve Tarim Sanayii Iscileri Sendikasi) ma w kraju zorganizowanych ca 35 000 zatrudnionych. Związek Zawodowy jest członkiem w organizacji nadrzędnej Türk-Is.
Tarim Orman Is ma ca 19 000 członków i należy do nadrzędnego związku HAK-Is.
Oba Związki Zawodowe mają prawo do zawierania umów zbiorowych. W rolnictwie i gospodarce leśnej Związki Zawodowe nie obejmuje klauzula 10 %, tzn. warunek wstępny istniejącego minimalnego stopnia zorganizowania uprawnionych do zawierania umów taryfowych nie jest ważny.
Tylko Związek Zawodowy jakiś gałęzi gospodarki z najwyższą liczba członków jest uprawniony do zawierania umów zbiorowych.
35 000 pracobiorców otrzymuje uzgodnione wynagrodzenia w umowach zbiorowych.
Związki Zawodowe są dobrze zorganizowane w państwowych przedsiębiorstwach, w sektorze prywatnym nieco gorzej, Związki Zawodowe nie obejmują 10 % zatrudnionych.