skiplink
english français deutsch polski italiano dansk español

Szwajcaria (CH)

Zatrudnienie

W szwajcarskim rolnictwie pracuje 18 361 pracowników przez cały rok i 12 303 w niepełnym wymiarze lub sezonowo. Oprócz tego szacuje się liczbę osób pracujących bez zezwolenia – „Sans Papiers” z krajów poza UE / EFTA na około 8 000 osób.

tablePorównanie zatrudnienia w krajach

Góra strony

Wynagrodzenia i koszty pracy

Szwajcaria nie posiada jednakowych kryteriów dla rolnictwa, ponieważ nie podlega ono kodeksowi pracy. Każdy kanton ma swoje własne uregulowania, które się mocno od siebie różnią. Wynagrodzenia są jeszcze oprócz tego mocno zróżnicowane w kantonach. Istnieją uzgodnienia dla wytycznych płac dla obcych pracobiorców (nie z rodziny) w szwajcarskim rolnictwie, zawierane między Szwajcarskim Związkiem Rolników i Szwajcarskim Zrzeszeniem Zawodowym rolniczych pracobiorców. Wytyczne te jednak nie są obowiązujące. Wynagrodzenia mogą być i też często są niższe. Na podstawie wytycznych pracobiorcy wykonujący prace samodzielnie i pracujący poniżej 5 lat, otrzymują między 3 400 – 4 150 CHF (ca 2 056 – 2 510 €) Minimalne wynagrodzenie pracobiorców z nowych państw UE wynosi 3 020 CHF. Dla porównania w tabeli przyjęto 3 400 CH przy 55 godzinowym tygodniu pracy. Odpowiada to stawce godzinowej 14,23 CHF/na godzinę (8,61 €).

Pracobiorcy płacą ca 15 % składek na ubezpieczenia z płacy (państwowe ubezpieczenie emerytalne, inwalidzkie/ bezrobocie/ wypadki/ kasy chorych/ dzienna stawka chorobowa itd.) oraz 1-10 % zależnie od wieku do prywatnego ubezpieczenia emerytalnego (obowiązkowe).

Za zakwaterowanie muszą zapłacić 345,- CH/miesięcznie (209 €) i wyżywienie 645,- CH/miesięcznie (390 €).

Pracodawcy muszą opłacić ca 16 % + 1-10 % zależnie od wieku do prywatnego systemu emerytalnego (obowiązek) jako składkę na ubezpieczenia społeczne dla zatrudnionych.

Stawka podatkowa zależy od wysokości dochodu, stanu rodziny (żonaty lub nie) i liczby dzieci (od 0 % - 15 %). Stawki podatku są różne zależne od kantonu.

tablePorównanie krajów wynagrodzeń i płac

Góra strony

Czas pracy

Normalne umowy o pracę w Kantonach pozwalają np. w Glarus na 66 godzin w lecie (zimą 55 godzin), w Zurychu 55 godzin przeciętnie w roku, w Genewie 49 godzin, w Wallis dla zatrudnionych w pełnym wymiarze 48 godzin (inni 55 godz.!). W większości kantonów istnieje roczny przeciętny czas pracy 55 godzin tygodniowo! Nadgodziny (ponad wymienione max.) muszą być wynagradzane 25 % dodatkiem do płacy.

tablePorównanie czasu pracy w krajach

Góra strony

Urlop i zapłacone dni świąteczne

Urlop wynosi 4 tygodnie w niektórych kantonach oraz dla osób ponad 50-letnich 5 tygodni.

Święta: W kantonach można pracować w dniach świątecznych bez dodatkowego wynagrodzenia. Kilka kantonów obchodzi 1 dzień świąteczny (1 sierpień, święto narodowe) oraz przeważnie 8 lub 9 kantonalnie regulowanych dni świątecznych (dodatek do płacy 100% lub dni wolne).

tablePorównanie urlopu i zapłaconych dni świątecznych w krajach

Góra strony

Ubezpieczenie społeczne

Istnieją 2 systemy: państwowy system emerytalny i renta po zmarłym 5,05 % (do zapłaty od zarobionego 1. Franka) oraz 2. filar BVG (prywatny system emerytalny), który jest dopiero obowiązkowy po wynagrodzeniu około 24 000,-rocznie, tzn. że ktoś kto zarabia 3 000,- jest ubezpieczony tylko do wysokości 1 000,- w BVG i od 25 lat jest to około 2 % całego wynagrodzenia. Im wyższa pensja i starszy wiek  tym składka może wzrosnąć do 10 %.

Szwajcarski system ubezpieczenia jest finansowany ze składek ubezpieczeniowych. Istnieje fundacja dla kasy emerytalnej szwajcarskiego rolnictwa.

Są kasy kantonalne AHV (państwowe) i 2 kasy (niemiecka i francuska część Szwajcarii) dla BVG.

Góra strony

Bezpieczeństwo i higiena pracy BHP

Ze wszystkich 54 branż, rolnictwo znajduje się na 4. miejscu jeśli chodzi o ilość wypadków przy pracy, a na 5. miejscu odnośnie niezdolności do pracy z powodu wypadków ( w rolnictwie się „prawie” nie choruje gdyż premie są odpowiednio niskie), oraz na 7. miejscu odnośnie kosztów następstw np. rehabilitacji).

Dane znajdują się w tabeli.

tablePorównanie BHP w krajach

Góra strony

Wpływ Związków Zawodowych

Związek Zawodowy UNIA organizuje pracobiorców w rolnictwie. Tam gdzie są aktywne działania związkowe ( nie tylko UNIA) osiągnięto poprawę, np. w Kantonie Genewy, Waadt. W Kantonie Bem, Aargau i Zurych aktywności związkowe są coraz większe. Związek Zawodowy jest znacznie lepiej reprezentowany w francuskojęzycznej Szwajcarii niż w innych regionach. Kampanie w UNIA są trudne i nie mają żadnego priorytetu. W roku 2007 prowadzona jest kampania celem stworzenia jednakowej narodowej zobowiązującej umowy o pracę, z żądaniem równych minimalnych płac i czasów pracy w Szwajcarii oraz starania, aby w sektorze rolnictwa kodeks pracy był także obowiązujący!

tablePorównanie wpływu Związków Zawodowych

Góra strony

Standard minimalny

Istnieje ustawowa płaca minimalna. Kilka Kantonów ma w kantonalnej ustawie zaznaczoną minimalną płacę, która jest również ważna w rolnictwie (np. Kanton Waadt 3.104 CHF to jest  1.877 €, Genewa 3.160 CHF/1.887 €). Dla zatrudnionych z nowych krajów UE ważna jest płaca minimalna 3.020 CHF/1.827 €).

Poziom płac w Szwajcarii w porównaniu do Unii Europejskiej jest bardzo wysoki, jak również koszty utrzymania, itd. Porównania prowadzone przez UNIA z francuskimi warunkami (okolice Genewy) dały relatywny obraz „wysokich” wynagrodzeń. Mniej składek socjalnych i długi czas pracy bez dodatków daje różnicę od + 10 % - 20 % między Szwajcarią i Francją.

Przy utrzymaniu minimalnego standardu znaczącą rolę odgrywają wielcy dystrybutorzy Migros i Coop poprzez certyfikację przez Eurepgap/Swissgap oraz BSCI (Business Social Compliance Initiative) producentów (rolników). UNIA ocenia to jako „mydlenie oczu”, aby obejść uregulowania i uzyskać poklask u konsumentów. Szwajcaria nie podpisała konwencji –ILO 184 (BHP w rolnictwie, ale europejskie kraje również!). Szwajcarski Związek Rolników SBV i zwłaszcza Szwajcarskie Stowarzyszenie warzyw bronią się przed taryfowanymi uzgodnieniami.

tablePorównanie standardu minimalnego w krajach

Góra strony

Udział Związków Zawodowych

UNIA jest członkiem Szwajcarskich Związków Zawodowych (SGB). Znajduje się w komisjach nadzoru (ubezpieczenia wypadków przy pracy, stanowiska polityczne itd.) i w platformie dla stałego socjalnego rolnictwa (głównie Szwajcaria zachodnia). Inne Związki Zawodowe (tylko regionalne) są na płaszczyźnie kantonalnej w komisjach nadzoru i także działają w platformie dla stałego socjalnego rolnictwa.

tablePorównanie krajów udziału Związków Zawodowych

Góra strony

 

Wybór krajuPowrót do wyboru kraju