W rolnictwie, łowiectwie i gospodarce leśnej na podstawie stosunku pracy pracuje średnio rocznie 153 200 pracowników, pracowników tym 13 300 w sektorze publicznym.
W rolnictwie zatrudnionych jest 92 000 w pełnym wymiarze godzin, 17 500 w niepełnym wymiarze godzin i ca 20 000 pracowników sezonowych, sezonowych czego ca 16 000 pochodzi z Ukrainy i innych państw ze Wschodu.
Porównanie zatrudnienia w krajach
W rolnictwie dotychczas nie zawarto Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy. W 47 % zakładach rolnych zakładowe układy zbiorowe pracy, w 33 % zakładów wprowadzono regulaminy wynagrodzenia (dotyczy to zakładów zatrudniających ponad 20 pracowników). pracowników pozostałych zakładach wynagrodzenie ustalane jest pomiędzy pracodawcą i pracownikiem zawieranej umowie o pracę.
Miesięczna płaca w rolnictwie kształtuje się od 243,65 € do 643,87 €. Najniższa płaca ustawowa wynosi 243,65 € (936,00 PLN).
Około 30% pracowników, szczególnie w małych zakładach rolnych, otrzymuje najniższe ustawowe wynagrodzenie.
Pracodawcy mają obowiązek ubezpieczenia wszystkich pracobiorców Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) podległemu Ministerstwu Pracy i Polityki Społecznej. Ponadto pracodawca jest zobowiązany odprowadzać co miesiąc składki potrącane z wynagrodzenia pracobiorcy oraz składki płacone przez pracodawcę za każdego pracobiorcę.
Najniższy podatek od wynagrodzenia wynosi 19 %. Przy wszystkich wynagrodzeniach podatki wynoszą 30 i 40 %
Przy wszystkich stawkach podatkowych wyliczona kwota podatku pomniejszana jest o 7,75 % z tytułu zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Porównanie krajów wynagrodzeń i płac
Czas pracy wynosi 40 godzin tygodniowo (8 godzin dziennie, przy 5-dniowym tygodniu pracy) w okresie rozliczeniowym na przekraczającym 4 miesiące. W rolnictwie i hodowli zwierząt możliwa jest elastyczność czasu pracy w okresie 6-miesięcznym. Liczba godzin nadliczbowych dla jednego pracownika nie może przekroczyć 50 godzin w roku kalendarzowym. Za pracę w godzinach nadliczbowych oprócz normalnego wynagrodzenia przysługuje dodatek:
- 100 % za pracę w godzinach nadliczbowych nocy, w niedzielę i święta nie będące dla pracownika dniami pracy;
- 50 % w każdym innym dniu.
W roku 2006 średnio 1 pracobiorca przepracował 253 dni po 8 godzin, co daje efektywny roczny czas pracy 2024 godzin.
Porównanie czasu pracy w krajach
Urlop wynosi 20 dni roboczych przy stażu do 10 lat pracy, 26 dni roboczych po 10 latach pracy.
Do okresu pracy zalicza się również lata nauki w szkołach zasadniczych, średnich i wyższych łącznie 8 lat. Za urlopy płaci obowiązkowo pracodawca.
Porównanie urlopu i zapłaconych dni świątecznych w krajach
Pracodawcy zakładów rolnych ubezpieczają swoich pracobiorców w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), natomiast rolnicy indywidualni i ich domownicy ubezpieczeni są w KRUS. Do ZUS pracodawcy płacą wyższe składki niż do KRUS. Pracobiorcy urodzeni po 1949r. mogą płacić dodatkowe składki ubezpieczeniowe na powiększenie przyszłej emerytury.
W rolnictwie w roku 2005 zdarzyły się następujące wypadki:
Wypadki w indywidualnych gospodarstwach rolnych: 128 wypadków śmiertelnych, 20 860 wypadków z ponad 3 dniową niezdolnością do pracy.
Wypadki w zakładach rolnych: 14 wypadków śmiertelnych 1 277 wypadków z niezdolnością do pracy ponad 3 dni. W spółkach Skarbu Państwa 1 wypadek śmiertelny i 217 z ponad 3 dniową niezdolnością do pracy. Ogółem w rolnictwie 142 wypadki śmiertelne, 22 354 wypadki z dłuższą niezdolnością do pracy. Wypadków w drodze do/z pracy nie uważa się za wypadki w pracy.
Związki Zawodowe mają ustawowe prawo bezpośredniego nadzoru i kontroli w zakładzie przestrzegania przepisów prawa pracy i warunków bhp, ściśle współpracują z Państwową Inspekcją Pracy, wspierają działalność zakładowych społecznych inspektorów pracy mają swoich przedstawicieli w komisjach bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach zatrudniających powyżej 250 pracowników.
W zakładach i instytucjach rolnych w ZZPR i „Solidarności” zorganizowanych jest 32 000 pracobiorców. Na 1320 zakładów i instytucji rolnych w 436 działają związki zawodowe, co pokrywa 33 % zakładów.
Porównanie wpływu Związków Zawodowych
Istnieje ustawowo minimalna płaca.
Porównanie standardu minimalnego w krajach
Biorą udział w pracach Komisji Sejmu i Senatu, w Komisji Trójstronnej, w gremiach ZUS i KRUS. W gremiach doradczych przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w powiatowych i wojewódzkich radach ds. Zatrudnienia.
Związki Zawodowe, zgodnie z przysługującym prawem, opiniują projekty aktów prawnych dotyczących rolnictwa i spraw pracowniczych.
Porównanie krajów udziału Związków Zawodowych